سنگ نگاره ها يا هنرهاي صخره اي، کهن ترين آثار تاريخي و هنري بجای مانده از بشر هستند. به تعبيري بستر به وجود آمدن حروف رمزي، خط، تبادل پيام، زبان، تاريخ، اسطوره ها، هنر و فرهنگ از سنگ نگاره هاست و آنها از بهترين ابزارهاي رمزگشايي ما قبل تاريخ هستند. تعداد آنها فقط در يك منطقه محدود در ايران به بيش از 21 هزار مورد مي رسد كه  عمر بعضي از آنها به چهل هزار سال مي رسد و بشر تا کنون موفق به کشف هيچ پديده تاريخي و هنري بدين قدمت نشده است.

سال يابي سنگ نگاره هاي ايران از ديدگاه صاحب نظران متفاوت است. به نظر تعدادي از آنان قدمت بعضي از سنگ نگاره هاي ايران به پنج تا چهل هزارسال هم مي‌رسد، اين سال يابي ها اكثراً از طريق کارکردهاي مقايسه اي بوده واز رويكردهاي علمي نوين (ريزفرسايش و راديوكربن)  كمتر بهره گيري شده است.

نقوشي كه بر ديواره سنگي كوه ها و دره ها ديده مي شود؛ براي زيست شناسان، تاريخ دانان، جامعه شناسان، مردم شناسان، باستان شناسان، نماد شناسان، دوستداران اسطوره ها، تاريخ فرهنگ، تاريخ زبان و هنرهاي تاريخي و تزييني، بسيار جالب و ديدني مي تواند باشد؛ اين كه چرا تقربياً 90 درصد نقوش سنگ نگاره هاي ايران بز كوهي است. قسمت اصلي آن به اسطوره ها، فرهنگ، دين و اعتقادات مردم باستان ايران  زمين مربوط مي شود

اين هنر آفريني ها در گذشته اکثر ملل دنيا وجودداشته است. براي مثال ما نقوش بز كوهي را در اقليم هاي گوناگون مي توانيم مشاهده كنيم. ايران، پاكستان، قزاقستان، ارمنستان، قرقيزستان، افغانستان، جمهوري آذربايجان، تركيه، يمن، مصر، عربستان، حتي كاليفرنيا، آروزونا و كلرادو در امريكا. با توجه به اينكه سبك طراحي آنها باهم تفاوت دارد؛ لكن همه آنها در يك اصل، شباهت بي ترديد دارند.

اگر سری به رودخانه دیرکریان و مذرعه ی قره دره ی روستای ویست بزنیم می بینیم که این مکان ها نیز خالی از سنگ نگاره نیستند.همانطور که در مطالب فوق ذکر شد در بیشتر مناطق که دارای سنگ نگاره هستند نقش بز کوهی دیده می شود.واین شباهت بیانگر قدمت چندهزار ساله  سنگ نگاره های روستایمان است که تا به حال نه تحقیق و نه نمونه برداری آنچنانی از آنها به عمل آمده است.

تصاویر زیر بیانگر شباهت سنگ نگاره های روستایمان با سنگ نگاره هایی که تحقیق و بررسی بسیاری بر روی آنها انجام شده است می باشند

***

این هم چند تصویر دیگر از سنگ نگاره های قره دره:

***

***

***

***

***

***

***